به نقل از «فارس»

پنج آذر؛ شناسنامه انقلابی مردم گرگان

تاریخ انتشار: ۵ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۱۶۵۲۴۵

خبرگزاری فارس استان گلستان- پریسا مسعودی: مردم  انقلابی و شهید پرور استان گلستان همگام با سایر مردم ایران در جهت تحقق آرمان های انقلاب اسلامی تلاش بسیاری کرده و از جان خویش گذشته اند، که پنجم آذر سال ۱۳۵۷ مصداق بارز این از خودگذشتگی و ایثار آنهاست. 

صبح روز پنجم آذر 57 جمع کثیری از مردم گرگان، بندرگز، کردکوی، علی آباد و تعدادی از ترکمن‌های گلستان، در اعتراض به جنایت ۲۹ آبان حکومت شاهنشاهی در یورش به صحن حرم رضوی و به شهادت رساندن زائران، در فلکه امامزاده عبدالله گرگان جمع شدند و به قصد یک راهپیمایی به خیابان های گرگان آمدند تا خشم خود را علیه رژیم شاهنشاهی ابراز کنند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

مردم معترض که به صورت خودجوش به حرکت درآمده بودند، با تیراندازی مستقیم ماموران ژاندارمری مواجه شدند و در پی تیراندازی در خیابان مول‌اندروژ سابق (پنج آذر فعلی)، صدها تن از افراد بی گناه به خاک و خون کشیده و ۱۴ نفر به شهادت رسیدند.

بر اساس اسناد موثق، ماموران رژیم پهلوی در روز پنجم آذر حدود هشت هزار گلوله برای سرکوب مردم بی دفاع گرگان شلیک کردند. 

قیام انقلابی پنجم آذر گرگان به دلیل مقارن شدن این رویداد با تحصن ۶۰ روزه اهالی رسانه و مطبوعات و همچنین عدم دسترسی اکثریت مردم به رادیو و تلویزیون، مهجور ماند و باعث شد علل چگونگی وقوع آن ناشناخته و در هاله ای از ابهام باقی بماند.

سال های بعد نیز آن چنان که باید و شاید به زوایای حماسه انقلابی مردم گلستان پرداخته نشد و نام پنج آذر از حد یک خیابان و بیمارستان در گرگان فراتر نرفت. 

تنها تحقیق ارزنده ای که با استناد به خاطرات شاهدان عینی و اسناد تاریخی راجع به این قیام و برای حفظ حماسه پنجم آذر گرگان صورت گرفته، تالیف کتاب (حماسه پنجم آذر سال ۵۷ گرگان) به کوشش غلامرضا خارکوهی است. 

خبرنگار خبرگزاری فارس در خصوص وقایع پنج آذر گفتگویی با این تاریخ نگار انجام داده است که در ادامه می خوانیم.

شهدای پنجم آذر 1357 در گرگان

 

فارس: پنجم آذر ۱۳۵۷ چه اتفاقی در گرگان افتاد؟

غلامرضا خارکوهی: وقتی خبر جسارت،  بی حرمتی و حمله رژیم پهلوی حرم امام رضا(ع) در ۲۹ آبان ماه  سال ۱۳۵۷ به حضرت امام (ره) که در آن موقع در خارج از کشور و در تبعید به سر می‌بردند رسید،  ایشان این عمل رژیم پهلوی را محکوم کردند و با پیام تندی علیه حکومت جبار از مردم خواستند با هر وسیله ممکن برای سقوط رژیم پهلوی قیام کنند.

مردم با شنیدن پیام امام ( ره)، فرمان ایشان را خانه به خانه، دهان به دهان و چهره به چهره  اطلاع رسانی کردند. صبح روز پنجم آذر دریایی از جمعیت ۵۰ هزار نفری مردم آگاه و عاشق اسلام در محوطه امامزاده عبدالله (ع) جمع شده و مهیای اعتراض به رژیم پهلوی شدند. 

روحانی، فرهنگی، کشاورز، کارگر، کاسب و دانشجو محصل، دانشجو گرد هم آمدند و آرام آرام به سمت خیابان شهدا راه افتادند. صلوات می فرستادند و الله اکبر گویان شعار مرگ بر شاه - درود برخمینی سر می دادند.

ماموران با بلندگو به مردم اخطار می‌کردند که پراکنده شوند، ولی مردم جسور و شجاع گلستان هیچ  اعتنایی نکردند و عده‌ای از جوانان جان برکف هم پیشاپیش جمعیت ایستاده بودند.

ناگهان شلیک گلوله ها فضا را شکافت و ده ها ماشین پر از ماموران مسلح آماده کشتار و سرکوب و دو کامیون مامور مجهز به تیربار رویاروی مردم بی دفاع و غیرمسلح قرار گرفتند.

رگبار گلوله‌ها آغاز شد و گاز و دود و خون خیابان شهدا را تیره کرد. مأموران تیراندازی کردند و مردم بی‌گناه را به خاک و خون کشیدند؛ اما مردم هیچ هراسی از رژیم منحوس پهلوی نداشتند.

خبرنگار فارس: مردم گرگان با دست خالی چگونه علیه ماموران رژیم شاه مبارزه می کردند؟!

تاریخ نگار گرگانی: وقتی مأموران رژیم از شجاعت و دلیری مردم به هراس افتادند، سوار بر کامیون ها به سمت مرکز شهر حرکت کردند و در مسیر خود در کوچه‌ها و خیابان ها هرکجا مردم را می دیدند  به گلوله می‌بستند.حتی افرادی که ارتباطی با تجمع آن روز نداشتند.  

مردم خشمگین هم به سوی پارکینگ شهربانی واقع در ضلع غربی فلکه شهدا، حمله‌ کردند و آنجا را به   آتش کشیدند.

مردم حتی دو ماشین آتش‌نشانی را در چهار راه‌ میدان عباسعلی به آتش کشیدند تا راه ماموران را مسدود کنند و  مانع عبور و مرور مأموران شوند چرا که دژخیمان حتی به آمبولانس ها حمله می کردند تا از انتقال مجروحین به بیمارستان جلوگیری کنند اما مردم به صورت خودجوش مجروحان را جمع‌ کرده و با هر وسیله ممکن آن ها را به بیمارستان منتقل کردند. 

 

 

*روز پنجم آذر در بیمارستان ۵ آذر گرگان چه گذشت؟

غلامرضا خارکوهی: بیمارستان پنجم‌آذر فعلی بیشترین حجم از  زخمی ها و مجروحین را در خود جای داده بود به حدی  که خدمات رسانی  از عهده‌ کادر ایثارگر درمان خارج بود اما مردم داوطلبانه به کمک پزشکان و پرستاران شتافتند.

مأموران همچنان که در سطح شهر مشغول گشت‌ زدن بودند، ساعت یک و نیم بعدازظهر به خیابان مولن‌روژ (پنجم آذر فعلی) رسیدند.

این ماموران ی رحم، به شکلی بی رحمانه به مردمی که در حال کمک به مجروحین و اهدای خون به نیازمندان بودند شلیک کردند؛ آنها بدون توجه به قانون بین‌المللی که می گوید حمله به بیمارستان ها و آمبولانس‌ها ممنوع است، در بی شرمانه ترین نوع جنایت، بیمارستان را به خاک و خون کشیدند. در این روز بود که بیش از ۲۰۰ نفر زخمی و ۱۴ نفر به شهادت رسیدند.

روایت ایشان من را به یاد بمباران و کشتار رژیم کودک کش صهیونیستی در بیمارستان غزه انداخت؛ و این یک حقیقت است که تاریخ تکرار می‌شود. اما همان تاریخ ثابت کرده است که ظالم فانی است و حق باقی.

از ایشان پرسیدم: آیا به حماسه پنجم آذر گرگان به طور شایسته پرداخته شده است؟

این تاریخ نگار گرگانی در پاسخ می‌گوید: روز ۵ آذر سال ۵۷ حتی در تهران و مشهد و قم کشتار نشد اما در گرگان که شهر کوچکی بود مردم بی گناه برای دفاع از امام رضا(ع) به رگبار گلوله بسته شدند.

مردم گرگان در این واقعه بیش از سهم و اندازه خود نقش داشتند بنابراین حق پنجم آذر بیش از این ها است و انتظار می رود عمیق تر به این حماسه پرداخته شود. 

نسبت به سال های گذشته، مهجوریت پنجم آذر کاهش پیدا کرده اما هنوز به نقطه مطلوب نرسیده است. 

با پیگیری‌هایی که داشته ایم، این واقعه عنوان مهم‌ترین روز تاریخی گرگان در شورای عالی انقلاب فرهنگی با حضور رئیس جمهور به تصویب رسید و در تقویم رسمی کشور ثبت شد.

 

خبرنگار فارس: وظیفه نهادهای فرهنگی در قبال شناساندن واقعه پنجم آذر به نسل جوان چیست؟

خارکوهی: مقام معظم رهبری در ارتباط با روز پنجم آذر فرموده‌اند که باید پنج آذر، به عنوان شناسنامه انقلابی مردم گرگان به جوانان شناسانده شود.

انتظار می رود این واقعه بین مردم برجسته شود و در سالگرد پنجم آذر لازم است نهادهای فرهنگی و اقشار مردم به این موضوع بیشتر بپردازند و ابعاد آن را به جوانان معرفی کنند.

در شهرها و روستاهای منطقه به این موضوع بپردازند و به وسیله تبلیغات، مراسم ها و برنامه های فرهنگی به این موضوع  توجه بیشتری نشان دهند. در مدارس و دانشگاه ها، اساتید تاریخ باید به بحث ۵ آذر بپردازند و این واقعه را به دانش آموزان و دانشجویان معرفی کنند. در مساجد در این مورد صحبت شود تا جوانان انقلابی از نقش مردم گرگان در انقلاب اسلامی آگاه شوند.

باتوجه به ثبت این واقعه ملی-تاریخی گرگان در تقویم رسمی کشور، از همه مسئولان، مردم و علاقه‌مندان انتظار می‌رود تا در سالروز این واقعه، مراسم های باشگوه فرهنگی و متعددی در سطح شهر و استان برگزار شود.

پایان پیام/ ۸۳۰۲۲

منبع: فارس

کلیدواژه: گلستان گرگان روز ملی گرگان پنج آذر پنجم آذر روز پنجم آذر مردم گرگان رژیم پهلوی آذر گرگان مردم بی پنج آذر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۱۶۵۲۴۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آیت الله علم الهدی: میدان‌داری مردم و دولت، پیش نیاز تحول فرهنگی است

به گزارش قدس خراسان، به نقل از پایگاه اطلاعاتی نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی، آیت الله سید احمد علم الهدی در خطبه سیاسی نماز جمعه این هفته که با حضور پرشور زائران و مجاوران در حرم مطهر رضوی برگزار شد، با اشاره به ابعاد فرهنگی و دستاوردهای گسترده عملیات وعده صادق اظهار کرد: این روزها نقل هر محفل و مجلسی، صحبت پیرامون دستاوردها و پیامدهای عملیات وعده صادق است و عمدتاً این موردتوجه است که چقدر از این موشک ها به هدف نشسته و چند درصد رهگیری شده اما آنچه مهم‌تر از همه بود، اراده قوی، قدرتمند و مقتدرانه نیروهای مسلح ایران بود که اسرائیل را ذلیل کرد، هیمنه آن را درهم شکست و قلب مسلمانانی را که حکام آن ها، افراد دست نشانده، سرسپرده و بی لیاقت وابسته به جهان استکبار بودند، شاد کرد.

وی افزود: تمجیدی که از این عملیات در سطح عالم صورت گرفت، نسبت به ملتی بود که 45 سال است در معرض تهاجمات و تحریم های پیوسته دشمن هستند اما نه تنها عقب ننشسته اند بلکه امروز در این منطقه پربلا میدان داری می کنند.

ضرورت صیانت از فرهنگ انقلابی در جامعه

نماینده ولی فقیه در استان خراسان رضوی با تأکید بر ضرورت حفظ فرهنگ انقلابی در اقشار مختلف مردم و به خصوص جوانان خاطرنشان کرد: آن چیزی که نسل جوان ما باید درباره آن بیندیشد و ابعاد و سرمنشأ آن را دنبال کند، همین روحیه و فرهنگ انقلابی است. شما که شاهد این قهرمانی و قدرت هستید، امروز آن را لمس می کنید اما پیش از این ها، در دفاع مقدس بود که جهان درک کرد ایرانی ها حتی اگر هم با گوشت و پوست باشد اما در فتح المبین و خیبر عقب نشینی نمی کنند.

وی ادامه داد: یک عده افراد کوتاه فکر و اندک اندیش بودند که از همان روزهای اول به امام(ره) می گفتند شما با چه قدرتی می خواهید به مصاف شاهی بروید که دنیا پشت سر اوست اما هدف برآورده شد، مردم آمدند، این نهضت را به سرانجام رساندند و با سینه خشک به مصاف گلوله داغ رفتند تا کربلایی که شنیده ایم و شنیده اید، یکبار دیگر در خیابان های مشهد و تهران و تبریز و قم و اصفهان تکرار شود. اراده این ملت، پرورش یافته بر بستر انقلابی است که در فرهنگ خداباوری ریشه دارد. امام بزرگوار به مردم در این خط جهت داد و اندیشه ای را نهادینه کرد که در اراده انقلاب، دفاع مقدس و اکنون عملیات وعده صادق نمود پیدا می کند.

نیازمند تجدیدحیات فرهنگی هستیم

عضو مجلس خبرگان رهبری تصریح کرد: امروزه این نگرانی وجود دارد که نکند فرهنگ انقلابی گری در جامعه و به خصوص نسل جوان توسط دشمن براندازی شود. وقتی بینش های انقلابی رو به ضعف بگذارد و چشم ها متوجه زرق و برق جریان های مادی باشد، بدیهی است که این فرهنگ تضعیف شود و آن زمان است که آن اراده قوی رو به ضعف خواهد گذاشت

وی تأکید کرد: ما به یک تحول و تجدید حیات فرهنگی نیاز داریم تا نسل آینده بتواند در بستری از جهت گیری های انقلابی ملت رشد کند. این تحول هم باید از ناحیه ملت و دولت به صورت همزمان باشد؛ ملتی که فراتر از فرهنگ مشتری مداری در میدان باشد و دولتی که مافوق یک ناصح مشفق، برای صیانت از فرهنگ هزینه بدهد.

آیت الله علم الهدی گفت: اینکه شما بنده را ببینید و بابت حضور بانوان بدحجاب در بافت پیرامون حرم گلایه کنید، این همان منطق مشتری مداری است. عزیز من، فقط به گفتن ما نیست بلکه مردم و به خصوص جوانان متدین ما باید خودشان میدان داری کنند. از سوی دیگر، حکومت هم باید فراتر از یک ناصح مشفق، در میدان باشد و هزینه های اجرای فرهنگ را بپردازد چون صیانت از فرهنگ، هزینه دارد. نمی شود ما در سازمان برنامه و بودجه بنشینیم برای همه چیز کشور برنامه ریزی کنیم و بعد دست آخر ببینیم چقدر پول باقی ماند و همان خرج فرهنگ باشد.

وی بیان کرد: اگر مردم بخواهند یک گوشه بنشینند، تماشاچی باشند و بگویند آقای خطیب نماز جمعه، آقای نیروی انتظامی، شما بیا این ناهنجاری را درست کن، اینطور نمی شود! برادران و خواهران، جهت گیری انقلاب در جامعه ما با میدان داری مردم محقق می شود.

مراقب تکرار و تحریف کلام رهبری باشیم

امام جمعه مشهد با انتقاد از تحریف کلام و منطق رهبر معظم انقلاب در میدان عمل اظهار کرد: مایه تأسف است که امروزه شاهد تکرار و تحریف منطق رهبری در سطح مسئولان هستیم. به طور مثال، اوامر قطعی و صادرشده از ناحیه ولایت در مسائل فرهنگی به جای اینکه عمل شود، موردتکرار مستمر قرار می گیرد و مسئولین به صورت پیوسته همان چیزی را می گویند که رهبری فرموده اند. این چه بساطی است؟ رهبری می فرماید که عمل شود، نه اینکه شما تکرار کنید.

وی افزود: از یک جنبه دیگر، همین بحث جذب حداکثری که یکی از راهبردهای مقام معظم رهبری و به این معناست که همه جریانات دولتی و تشکل های مردمی همت کنند تا افراد از جریان های لائیک و لامذهب خارج و به جمعیت انقلابی افزوده شوند. این مبنای کلام و عمل است اما گاهی اوقات حرکت های ضدارزش و ناهنجاری در فلان برنامه تلویزیونی یا فلان نهاد حکومتی اجرا می شود که وقتی پیگیر می شویم، جواب می دهند به خاطر جذب حداکثری است. کدام جذب؟ می خواهید به بهانه پرکردن سبد جمعیت انقلابی، همان کسانی را هم که انقلابی هستند، از خود برنجانید؟

نماینده ولی فقیه در استان خراسان رضوی خاطرنشان کرد: مثلاً همین اواخر، اینکه پیوسته بر بازگشت عناصر ناپاک، ضدانقلاب و خارج نشین تأکید می شود، این از همان مصادیق تحریف است. وقتی هم که سوال می کنیم می گویند به خاطر جذب حداکثری. عزیزان من، حداکثری که با آوردن اینها جذب می شود، نه جذب شما بلکه جذب همین افراد می شود. این چه منطقی است که شما دارید؟

وی با اشاره به آیه 112 سوره مبارکه هود ادامه داد: خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید «فَاسْتَقِمْ کَمَا أُمِرْتَ وَمَنْ تَابَ مَعَکَ وَلَا تَطْغَوْا إِنَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِیرٌ» یعنی اگر شما در جریان استقامت خود، یک اراده قوی در مردم ایجاد کردید اما پاسدار آن نبودید، این طغیان در برابر نعمتی است که خداوند بینا به شما عنایت کرده و در درگاه پروردگار حساب و کتاب خواهد شد. برادران و خواهران، عزیزان من، مبنای عمل این است. کسانی که در بعضی حرکت ها و جریان های مردمی، مدعی توسعه فرهنگ دینی هستند، باید بیایند جامعه دینی را توسعه بدهند. این همان تحولی است که هم برپایه دستگاه های حکومتی و هم مبتنی بر اراده مردمی، می تواند منجر به اقتدار مضاعف ملت در عرصه های مختلف شود.

انتهای پیام/